Το αντικείμενο του Παιδοχειρουργού

Δευτέρα 8 Σεπτεμβρίου 2014

Η ειδική παιδοχειρουργική περιλαμβάνει τη νεογνική χειρουργική, η οποία ασχολείται με τη χειρουργική αντιμετώπιση νεογνών, νεογέννητων μωρών έως την ηλικία των 30 ημερών καθώς και με την προγεννητική συμβουλευτική των γονιών με μωρά που έχουνε διαγνωστεί προγεννητικά με συγγενείς παθήσεις. Ένας άλλος τομέας είναι η χειρουργική αντιμετώπιση βρεφών και παιδιών που πάσχουν από περίπλοκες συγγενείς ανωμαλίες, καλοήθεις και κακοήθεις όγκους, διαταραχές ήπατος και χοληφόρων, γαστρεντερικές ανωμαλίες όπως γαστροοισοφαγική  παλινδρόμηση, εγκολεασμός, και φλεγμονώδη νόσο του εντέρου,τραύμα, ανωμαλίες του θώρακος και του θωρακικού κλωβού, διαγνωστική ενδοσκόπηση και ενδοσκοπική χειρουργική. Η παιδιατρική ουρολογία ασχολείται με συγγενείς και επίκτητες παθήσεις του ουρογεννητικού συστήματος των παιδιών. Πιο ειδικά ασχολείται με την προ και μετά τη γέννηση αντιμετώπιση συγγενών ανωμαλιών της ουροφόρου οδού οι οποίες ανακαλύπτονται στο προγεννητικό screening υπερηχογράφημα. Αναφορικά να πούμε για παθήσεις όπως η κυστεουρητηρική παλινδρόμηση,η νευρογενής κύστη και η λιθίαση της ουροφόρου οδού.

 

Η γενική παιδοχειρουργική έχει να κάνει με τη χειρουργική θεραπεία πιο συνηθισμένων διαταραχών όπως βουβωνοκήλη, υδροκήλη, ορχεοπηξία, περιτομή και ομφαλοκήλη καθώς και με επείγουσες καταστάσεις όπως σκωληκοειδίτιδα, συστροφή όρχεος,  περισφιγμένη βουβωνοκήλη, πυλωρική στένωση και τραύμα. Σε ένα ιδανικό κόσμο κάθε παιδί που χρειάζεται επέμβαση θα έπρεπε να χειρουργείται από έναν ειδικό παιδοχειρουργό μέσα σε ένα νοσοκομείο για παιδιά. Όπου είναι δυνατόν η εισαγωγή στο νοσοκομείο πρέπει να αποφεύγεται προσφέροντας προγραμματισμένη επέμβαση μέσω μιας ημερήσιας μονάδας νοσηλείας. Γενικά σε ένα κέντρο για παιδιά 50 με 70% των προγραμματισμένων παιδοχειρουργικών επεμβάσεων πρέπει να γίνεται μέσα από μία τέτοια μονάδα. Παθήσεις κατάλληλες για ημερήσια νοσηλεία είναι η βουβωνοκήλη, η υδροκήλη, η ομφαλοκήλη, ορχεοπηξία, περιτομή, μικρές βλάβες του δέρματος, ενδοσκόπηση και εξέταση κάτω από αναισθησία.

 

 

Ποιες καταστάσεις αποτελούν επείγον παιδοχειρουργικό πρόβλημα

Το τραύμα είναι η κυριότερη αιτία θανάτου σε παιδιά πάνω από τον 1ο χρόνο ζωής. Κατάλληλη αντιμετώπιση παρέχεται σε ειδικά κέντρα με συλλογική πείρα και κατανόηση της μοναδικότητος ενός τραυματισμένου παιδιού. Αυτό έχει ειδικά σχέση με τη μη χειρουργική αντιμετώπιση των τραυματισμών των συμπαγών κοιλιακών οργάνων στο παιδί. Ευτυχώς οι σοβαροί τραυματισμοί δεν είναι πολύ συχνοί στα παιδιά και συνήθως βλέπουμε μόνο κακώσεις του κρανίου και του προσώπου, μικρά τραύματα που εμείς σαν παιδιά είχαμε και σχεδόν κάθε παιδί έχει σε μια φάση της ζωής του.  Σε παιδιά σχολικής ηλικίας συνήθως είναι εύκολο να τα πείσεις να συνεργαστούν και με τη βοήθεια τοπικής αναισθησίας να ράψεις το τραύμα ακόμη και να το κολλήσεις με την ειδική κόλα ιστών. Με μικρότερα παιδιά η γενική αναισθησία είναι απαραίτητη γιατί ελαχιστοποιεί το στρες του μικρού παιδιού, προσφέρει μια σχετική αμνησία και καλύτερο κοσμητικό αποτέλεσμα.

Η οξεία σκωληκοειδίτιδα που όλοι γνωρίζουμε, είναι μια επείγουσα κατάσταση πιο συχνή σε παιδιά σχολικής ηλικίας, εκδηλώνεται με πόνο αρχικά γύρω από τον ομφαλό που μετά από αρκετές ώρες εντοπίζεται δεξιά στην περιοχή της σκωληκοειδούς. Ένα παιδί μπορεί να έχει ανορεξία και εμετούς, μέτριο πυρετό. Η διάγνωση μπαίνει  από το ιστορικό και την κλινική εξέταση, αφήνοντας τελευταία τα εργαστηριακά ευρήματα τα οποία μπορεί να είναι παραπλανητικά. Η συστροφή του όρχη είναι μια επείγουσα κατάσταση στην οποία κυριολεκτικά ο όρχις στρίβει γύρω από τον μίσχο του, στερώντας τον από την αιμάτωσή του. Οδηγεί σε ένα πρήξιμο επώδυνο της μεριάς του όρχη που πάσχει και είναι απαραίτητη η χειρουργική διερεύνηση μέσα στις πρώτες 6 με 8 ώρες. Διαφορετικά ο όρχις στερημένος από την αιμάτωσή του, νεκρώνεται, ατροφεί και εξαφανίζεται. Παράλληλα χρειάζεται να σταθεροποιήσει ο χειρουργός και τον υγιή όρχη της άλλης πλευράς, ώστε να μην υποστεί και αυτός μια μελλοντική συστροφή. Η υπερτροφική πυλωρική στένωση είναι μια κατάσταση που παρατηρείται σε μωρά στις πρώτες εβδομάδες της ζωής. Ο μυς που περιβάλλει τον πυλωρό, το τελικό τμήμα του στομάχου είναι τόσο παχύς που δεν επιτρέπει την δίοδο της τροφής προς το δωδεκαδάκτυλο και το λεπτό έντερο. Το μωρό κάνει εμετούς πολλές φορές με αρκετή δύναμη, εμετοί οι οποίοι γίνονται όλο και πιο συχνοί ώστε να οδηγήσει το παιδί σε αφυδάτωση. Το μικρό μωρό χάνοντας υγρά και ηλεκτρολύτες διαταράσσεται η οξεοβασική ισορροπία του, η οποία είναι απαραίτητη να ρυθμιστεί πριν από τη χειρουργική διόρθωση. Ο εγκολεασμός είναι μια σοβαρή επείγουσα κατάσταση που παρατηρείται σε παιδιά ηλικίας 6 μηνών περίπου κατά την οποία ένα τμήμα του εντέρου οδηγείται με τηλεσκοπικό μηχανισμό λόγω του αυξημένου περισταλτισμού μέσα στο έντερο που ακολουθεί παρασύροντας σ’ αυτή τη σφικτή αγκαλιά και τον αγγειακό του μίσχο οδηγώντας έτσι σε μια μορφή εντερικής απόφραξης η οποία θέτει σε ρίσκο την αιμάτωση του ίδιου του εντέρου. Τα μωράκια αυτά μπορεί να είναι αρκετά σοβαρά άρρωστα. Η πάθηση έχει σημαντική νοσηρότητα και θνητότητα σαν αποτέλεσμα της καθυστερημένης διάγνωσης και ανεπαρκούς αντιμετώπισης. Πολλά μωράκια μπορούν να αντιμετωπιστούν επιτυχώς με ανάταξη με αέρα συνήθως τις πρώτες ώρες μετά την εμφάνιση των συμπτωμάτων.

Η βουβωνοκήλη είναι και αυτή μέσα στις επείγουσες καταστάσεις ιδιαίτερα όταν επιπλέκεται με περίσφιξη. Στην περίπτωση αυτή τα σπλάχνα που προβάλουν μέσα από την μικρή οπή του δέρματος, δεν μπορούν να επανέλθουν στην κοιλιά, επέρχεται φλεβική συμφόρηση και πρήζονται δίνοντας μια πολύ επώδυνη διόγκωση λίγο πιο πάνω από τους όρχεις στο αγόρι ή στο κορίτσι. Στις περιπτώσεις αυτές με κατάλληλη παυσίπονη αγωγή και προσεκτικούς χειρισμούς του χειρουργού η κήλη είναι δυνατόν να υποχωρήσει πίσω με την πίεση και να διορθωθεί χειρουργικά μετά από 48 ώρες παραμονής στο νοσοκομείο.